1. Điều kiện hưởng lương hưu khi đóng BHXH tự nguyện:
Tại Điều 73 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (sửa đổi bởi điểm c khoản 1 Điều 219 Bộ Luật lao động 2019) quy định điều kiện hưởng lương hưu với người tham gia BHXH tự nguyện như sau:
(1) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ Luật lao động 2019;
(Năm 2023, độ tuổi nghỉ hưu của lao động nam là đủ 60 tuổi 9 tháng, của lao động nữ là đủ 56 tuổi).
(2) Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi theo quy định tại (1) nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
2. Mức hưởng lương hưu khi đóng BHXH tự nguyện:
+ Theo khoản 2 Điều 74 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
Tại thời điểm nghỉ hưu năm 2023, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện tại (1), (2) Mục 1 được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng BHXH như sau:
- Lao động nam là 20 năm;
- Lao động nữ là 15 năm.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
Khi tính tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ từ 01 tháng đến 6 tháng tính là nửa năm; từ 7 tháng đến 11 tháng tính là một năm.
Mức hưởng lương hưu = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội được quy định tại Điều 79 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:
(i) Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian đóng.
(ii) Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại (i) được điều chỉnh như sau:
- Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội sau điều chỉnh của từng năm bằng thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của từng năm nhân với mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng;
- Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm do Tổng cục Thống kê công bố hằng năm và được xác định bằng công thức sau:
* Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm t
* Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm của năm liền kề trước năm người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hưởng bảo hiểm xã hội tính theo gốc so sánh bình quân của năm 2008 bằng 100%
* Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm của năm t tính theo gốc so sánh bình quân của năm 2008 bằng 100%
Trong đó:
- t: Là năm bất kỳ trong giai đoạn điều chỉnh;
- Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm t được lấy tròn hai số lẻ và mức thấp nhất bằng 1 (một).
(Điều 4 Nghị định 134/2015/NĐ-CP).
3. Đóng BHXH tự nguyện đủ 20 năm thì lương hưu nhận được bao nhiêu?
Nếu nghỉ hưu vào năm 2023, người lao động đóng BHXH tự nguyện đủ 20 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ là:
- Đối với lao động nam, đóng BHXH đủ 20 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%;
- Đối với lao động nữ, đóng BHXH đủ 15 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%; từ năm thứ 16 đến năm thứ 20 là 5 năm thì được tính thêm 10%. Tổng cộng tỷ lệ hưởng lương hưu là 55%.
Ví dụ, nếu mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội là 7.000.000 đồng/tháng thì mức hưởng lương hưu hàng tháng của người lao động sẽ bằng:
- Đối với lao động nam:
Mức hưởng lương hưu hàng = 45% x 7.000.000 = 3.150.000 đồng/tháng.
- Đối với lao động nữ:
Mức hưởng lương hưu hàng = 55% x 7.000.000 = 3.850.000 đồng/tháng.
Như vậy, mức hưởng lương hưu sau 20 năm đóng BHXH tự nguyện cao hay thấp sẽ phục thuộc vào mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội, nếu số tiền đóng càng cao thì khi về hưu, mức hưởng lương sẽ càng cao.
